Có rất nhiều tác nhân gây khởi phát cơn hen như yếu tố môi trường, thay đổi thời tiết, dị ứng… Việc phòng ngừa tất cả các yếu tố khởi phát cơn hen có thể rất khó; tuy nhiên, người bệnh nên tránh các tác nhân này để kiểm soát các cơn hen cấp, không làm bệnh tăng nặng.
- Các yếu tố khởi phát cơn hen
– Khói thuốc lá: Tiếp xúc với khói thuốc lá trực tiếp có thể gây kích ứng đường thở, làm cho người bệnh gặp phải các triệu chứng thường xuyên và nghiêm trọng hơn. Trẻ em có mẹ hút thuốc lá khi mang thai có nguy cơ mắc bệnh hen suyễn cao hơn những đứa trẻ bình thường. Thuốc lá tuy không gây nên hen suyễn, nhưng tiếp xúc với khói thuốc có thể kích thích gây ra cơn hen. Vì vậy, người bệnh nên tránh hút thuốc chủ động cũng như thụ động.
– Viêm nhiễm: do vi khuẩn hoặc vi rút (cảm lạnh, viêm đường hô hấp…)
– Hoạt động mạnh: luyện tập quá mức, tiếp xúc với không khí lạnh và khô.
– Luồng trào ngược dạ dày thực quản: 30% bệnh nhân hen có luồng trào ngược dạ dày thực quản làm cho chẩn đoán và kiểm soát hen khó khăn hơn.
– Thuốc: một số thuốc có thể gây ra hoặc làm cho hen xấu đi như aspirin, thuốc kháng viêm non-steroid (ibuprofen), thuốc chẹn beta (dùng trong điều trị bệnh tim mạch, cao huyết áp, đau nửa đầu).
– Dị ứng thức ăn: thức ăn có thể gây khò khè ở một số người. Bất kỳ thức ăn nào nghi ngờ làm khởi phát cơn hen, hãy tránh ăn chúng và thông báo với bác sĩ dị ứng để làm test kiểm tra.
– Cảm xúc: lo âu, bồn chồn có thể làm tăng triệu chứng hen hoặc gây khởi phát hen. Nghỉ ngơi, ăn uống, thể dục hợp lý rất quan trọng và có thể giúp điều trị hen được tốt lên.
- Điều trị và dự phòng
Hen ở mỗi người do nguyên nhân khác nhau, do đó kế hoạch điều trị cho từng cá thể là phương pháp tối ưu để kiểm soát hen.
Kế hoạch điều trị cho từng bệnh nhân bao gồm:
– Kiểm soát môi trường tránh tiếp xúc với yếu tố gây nên cơn hen.
– Dùng thuốc dự phòng và thuốc cắt cơn.
– Kế hoạch xử lý cơn hen cấp.
Hen là một bệnh mãn tính nên đòi hỏi phải điều trị duy trì liên tục. Điều trị bao gồm sử dụng thuốc hợp lý để ngăn ngừa và kiểm soát triệu chứng hen. Có 2 loại thuốc điều trị bệnh hen gồm thuốc cắt cơn hen và thuốc dự phòng hen. Thuốc dự phòng hen cần được điều chỉnh theo bậc hen và mức độ kiểm soát hen của bạn. Do vậy việc tuân thủ điều trị và tái khám đúng lịch là yếu tố quan trọng trong quản lý hen triệt để.
