Sức khỏe tinh thần và sức khỏe thể chất giống như một con đường hai chiều. Khi chúng ta già đi đồng nghĩa với việc sức khỏe thể chất của chúng ta sẽ bị suy giảm. Sức khỏe tâm thần ở người lớn tuổi thường không được chú ý vì nó không được xác định hoặc thường bị bỏ qua. Ví dụ, một số người có thể nghĩ rằng các triệu chứng trầm cảm hoặc hay quên chỉ là một phần bình thường của việc già đi.
Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), cứ 4 người lớn tuổi thì có một người gặp vấn đề về sức khỏe tâm thần. Các vấn đề phổ biến nhất là trầm cảm, mất trí nhớ và lo âu. Trong đó trầm cảm và mất trí nhớ ảnh hưởng đến 5% đến 7% dân số trên 60 tuổi.
Các vấn đề sức khỏe tâm thần mà người lớn tuổi phải đối mặt
Trầm cảm: 15% người cao tuổi có triệu chứng của trầm cảm. Các triệu chứng trầm cảm ở người lớn tuổi thường bị bỏ qua và không được điều trị vì chúng trùng hợp với các vấn đề khác mà người lớn tuổi gặp phải.
Sa sút trí tuệ: Các dấu hiệu từ sớm của bệnh sa sút trí tuệ có thể rất khó thấy, mơ hồ và có thể không xuất hiện một cách rõ ràng ngay. Một số triệu chứng thông thường có thể bao gồm: Mất trí nhớ thường xuyên và ngày càng tăng, lẫn lộn, thay đổi tính tình, hờ hững và thu mình, mất khả năng thực hiện những công việc hàng ngày. Giai đoạn nặng, người bệnh có thể kích động, hoang tưởng và bùng nổ cảm xúc, người bệnh mất dần ngôn ngữ, không còn khả năng tự phục vụ, chăm sóc vệ sinh hàng ngày cho bản thân.
Rối loạn lo âu: Hầu hết người già đã từng bị lo âu, các rối loạn lo âu xuất hiện cấp diễn khi có các bệnh cơ thể hoặc khi có biến động trong gia đình. Các triệu chứng bao gồm mất ngủ, đau đầu, run, tim đập nhanh, đau quặn ruột, thở nhanh. Các cơn hoảng sợ dễ bị chẩn đoán nhầm là cơn đau thắt ngực hoặc nhồi máu cơ tim.
Thường xuyên đau khổ về tinh thần: Các stress từ cuộc sống mang tới nhiều đau khổ về mặt tinh thần cho người cao tuổi, đặc biệt các vấn đề về sự ra đi của người thân, vấn đề về tài chính, …
Tự sát: Người lớn tuổi có tỷ lệ tự sát cao nhất khi so sánh với các nhóm khác. Những người từ 85 tuổi trở lên có tỷ lệ cao nhất, theo sau là người lớn ở độ tuổi 75-84.
Dấu hiệu cảnh báo về các vấn đề sức khỏe tâm thần ở người lớn tuổi
Nếu bạn lo lắng về sức khỏe tâm thần của người thân, hãy theo dõi những dấu hiệu sau để xem có điều gì bất thường không:
– Thay đổi thói quen ngủ (ngủ không đủ giấc hoặc ngủ quên).
– Mức độ căng thẳng cao hoặc lo lắng liên tục.
– Ý nghĩ tự tử.
– Khó cảm nhận được những cảm xúc tích cực.
– Ý tưởng hoặc hành vi bất thường.
– Nhu cầu hoặc sự phụ thuộc vào ma túy và rượu.
– Cảm thấy tuyệt vọng hoặc bỏ cuộc.
– Đau đầu và đau nhức cơ thể liên tục không rõ lý do.
– Tức giận và cáu kỉnh.
– Thích thực hiện các hoạt động nguy hiểm.
– Hay quên.
Nhìn chung rối loạn tâm thần ở người cao tuổi rất đa dạng và do nhiều nguyên nhân khác nhau. Việc phát hiện sớm các biểu hiện của bệnh và can thiệp kịp thời là cần thiết. Vì sức khỏe của người cao tuổi, hãy đưa người bệnh đến các cơ sở y tế chuyên khoa tâm thần để khám và điều trị.