Thuốc kháng sinh vô cùng quan trọng được sử dụng để điều trị các bệnh lây nhiễm. Sự ra đời của thuốc kháng sinh đã mở ra kỷ nguyên mới cho y học thế giới, các bệnh nhiễm trùng nhanh chóng được điều trị hiệu quả. Tuy nhiên, với việc sử dụng kháng sinh một cách không kiểm soát như hiện nay đã làm cho tình trạng kháng kháng sinh của vi khuẩn gây bệnh ngày càng gia tăng, gây ảnh hưởng xấu tới hiệu quả điều trị.
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cảnh báo, kháng kháng sinh là một trong những mối đe dọa sức khỏe cộng đồng trên toàn thế giới, ước tính mỗi năm trên thế giới có khoảng 700.000 người tử vong liên quan đến nhiễm trùng do kháng thuốc. Với tình hình này, WHO dự tính đến năm 2050, cứ 3 giây sẽ có 1 người tử vong do các siêu vi khuẩn kháng thuốc, tương đương với khoảng 10 triệu người mỗi năm.
Theo WHO, Việt Nam là một trong những nước có tỷ lệ kháng thuốc kháng sinh cao, do tình trạng lạm dụng và tùy tiện sử dụng thuốc của người dân. Thực trạng này đặt chúng ta trước nguy cơ đối mặt với việc không còn thuốc kháng sinh hiệu quả để điều trị bệnh nhiễm trùng.
Nguyên nhân kháng thuốc
– Sử dụng thuốc kháng khuẩn không thích hợp: Việc sử dụng quá liều, dưới liều hoặc lạm dụng thuốc kháng khuẩn đều gây ra tình trạng kháng thuốc, tạo điều kiện thuận lợi cho các vi sinh vật kháng thuốc xuất hiện, biến đổi và lây lan.
– Công tác kiểm nghiệm, kiểm tra chất lượng thuốc còn hạn chế.
– Phòng và kiểm soát các bệnh truyền nhiễm chưa hiệu quả: Việc phòng và kiểm soát các bệnh truyền nhiễm không hiệu quả làm tăng sự lan truyền của vi khuẩn kháng thuốc. Người bệnh được điều trị trong bệnh viện là một nguồn lan truyền chính các vi sinh vật đề kháng từ người này tới những người khác.
+ Hệ thống giám sát về kháng thuốc chưa được thiết lập
+ Sử dụng thuốc kháng khuẩn trong chăn nuôi chưa được kiểm soát hợp lý.
+ Các quy định chuyên môn về khám, chữa bệnh chưa được cập nhật thường xuyên, liên tục.
+ Nhận thức của cộng đồng, cán bộ y tế về kháng thuốc còn hạn chế.
+ Thói quen tự chữa trị và “bắt chước” đơn thuốc của người dân dẫn đến tình trạng sử dụng kháng sinh tùy tiện, góp phần làm gia tăng sự kháng thuốc.
Hậu quả
Việc sử dụng kháng sinh một cách “dễ dãi”, tự ý sử dụng thuốc kháng sinh có thể dẫn đến hiện tượng vi khuẩn kháng kháng sinh, kháng lại tác dụng của thuốc. Một khi vi khuẩn đã phát triển lên đến tình trạng kháng thuốc sẽ dễ dàng lây lan từ người sang người và tạo nên những loại vi khuẩn mới, vô cùng nguy hiểm. Nếu như vi khuẩn lây lan nhanh mà không tìm được loại thuốc kháng nhanh chóng có thể khiến số lượng người nhiễm khuẩn tăng nhanh, nguy hiểm hơn có thể xuất hiện các trường hợp tử vong.
Lạm dụng kháng sinh gây khó khăn trong điều trị bệnh: Một số người tự ý mua và sử dụng thuốc kháng sinh tại nhà, sau một thời gian bệnh không dứt mới lựa chọn đến các cơ sở y tế để kiểm tra. Điều này khiến cho bệnh tình của bệnh nhân có thể trở nên nặng hơn, thời gian phục hồi lâu hơn và chi phí chữa bệnh cao hơn.
Phòng ngừa kháng thuốc kháng sinh
Để phòng ngừa kháng thuốc kháng sinh, khuyến cáo người dân khi có biểu hiện sốt không nên tự ý mua thuốc kháng sinh sử dụng mà cần đến cơ sở y tế để thăm khám, xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh để có chỉ định dùng thuốc thích hợp. Khi được kê đơn thuốc, người bệnh cần tuân thủ uống đúng liều lượng, thời gian, không tự ý bỏ sớm hay kéo dài. Trong quá trình dùng thuốc kháng sinh nếu có bất thường, người bệnh phải đến bệnh viện tái khám để bác sĩ thăm khám, điều chỉnh liều lượng kháng sinh, tuyệt đối không tự ý thay đổi, mua thuốc ngoài hiệu thuốc.